Suçlamak Sorunları Çözer mi?
Okulda müdür öğretmeni, öğretmen öğrenciyi, hatta anne babayı suçluyor. Suçlama kültürü eğitimin bir parçası olunca, evde anne- baba çocuğunu, çocuk anne-babasını; iş yerinde yönetici çalışanı, çalışan yönetici ve patronunu; apartmanda komşu komşuyu suçluyor.
Peki, suçlamak sorunları çözüyor mu?
Önce sorunun ne olduğuna bakmak gerekiyor. Sorun, kısaca istenmeyen, arzu edilmeyen durumdur. Bir başka ifade ile sorun mevcut durum ile olması gereken durum arasındaki farktır. Bu farkı bir makasla açıklamak gerekirse, sorun makasın iki ucu arasındaki açı gibidir. Makasın uçları genişledikçe sorun büyür, makasın uçları daraldıkça sorun küçülür, arada fark yoksa da sorun yok demektir.
Peki, suçlamak sorunları çözüyor mu?
Sorunların çözülebilmesi ve bir daha ortaya çıkmasının önlenebilmesi için ilgili tarafların mevcut durumu sorun olarak görmesi gerekir.
Okulda öğretmenin çözülmesini istediği bir sorunun çözülebilmesi için öncelikle okul müdürünün ve ilgili diğer tarafların da sorunu kabul etmesi gerekir. Öğretmenin çözülmesini istediği bir sorunu, okul müdürü sorun olarak görmüyorsa bu sorun çözülmez. Öğretmen sorunu ile yaşamaya devam eder, huzursuz ve mutsuz olur.
Bir sorunun çözülebilmesi için ilgili tarafların durumu/olayı sorun olarak görmesi şarttır. Örneğin, öğrencinin okula geç gelmesi bir sorundur. Bu sorununu çözülebilmesi için öğrencinin, velinin, öğretmenin ve okul müdürünün de sorun olarak görmesi gerekir.
Evde damlayan bir musluk var ve yerleri ıslatıyor. Evin hanımı bu durumu sorun olarak görüyor, ama eşi sorun olarak görmüyorsa musluk genellikle damlamaya devam eder.
Peki, suçlamak sorunları çözüyor mu?
Eğer suçlama yoluyla sorunlar çözülebilseydi hiçbir sorunumuz kalmazdı. Evdeki, okuldaki, işyerindeki, sokaktaki, trafikteki, apartmandaki, ülkedeki bütün sorunlarımız çözülmüş olurdu.
Suçlama bir hastalık haline gelmeye başlayınca herkes sorunun kaynağını kendi dışında arar.
Suçlamak, sorunun gerçek nedeninin ortaya çıkarılmasını engeller. Genellikle sorunların büyük bölümü geçmişte görmezden gelinen sorunlardan kaynaklanır. Nedenleri ve kök nedenleri belirlenmezse sorunlar çözülmez. Çözülse bile, çözüm yeni sorunların çıkmasına neden olur. Suçlamak sorunları çözmüyor. Sorunun başkalarının üzerine atılmasını, suçlanan kişinin sorumluluktan kaçmasını sağlıyor. Sorunun gerçek nedeninin ortaya çıkarılmasını engelliyor.
Eğer sorunlarımızı çözmek istiyorsak, sorunu anlamak, işbirliği yapmak, paylaşımcı ve destekleyici olmak, sorunun nedenlerini ve ortaya çıkardığı sonuçları da çok iyi analiz etmek, sorunun bir parçası olduğumuzu kabul ederek çözümün de parçası olmamız gerekiyor.
Bu yazıyı paylaş